Dirk-Jan van Baar is historicus en publicist
Van Baar is al heel lang pro-EU en licht hier toe waarom dat heden ten dage ook voor populisten en nationalisten de norm wordt. Méér voordelen dan nadelen en het kan nog veel beter.
Lees verder op de website van De Volkskrant »
Tagarchief: Brexit
Guy Verhofstadt: Nederland wordt weer Eurofiel
Guy Verhofstadt is ex-premier van België, voorzitter van de Alliantie van Liberalen en Democraten (ALDE) in het Europarlement en onlangs benoemd tot Brexit-onderhandelaar
Tijdens dit interview in de reeks Weg van de wereld op NPO1 legt Verhofstadt uit waarom de EU er inmiddels beter voorstaat en het draagvlak onder de bevolking weer toeneemt.
Ook vertelt hij waarom de EU zich moet dóórontwikkelen naar een federatie volgens Amerikaanse snit.
Lees verder op de website van Omroep WNL »
Dit is Uitzending Gemist »
Jan Werts analyseert de Staat van Europa: 2017 als verloren jaar
Jan Werts is Europakenner en sinds 1976 journalist en publicist in Brussel, waar hij onder meer werkte als correspondent van de Haagsche Courant
Een goede afsluiter van 2016, deze longread over de voortgang, voordelen en actuele problemen waar we met elkaar in verzeild zijn geraakt.
Ja, we. Want onze samenwerking in de EU is gestagneerd, mede door verstorende gebeurtenissen als vluchtelingen, Brexit, een EU van meerdere snelheden, problemen met de interne markt, etc.
Jan licht haarfijn toe waarom naar verwachting 2017 een verloren jaar zal zijn.
Lees verder op de website van Het Montesquieu Instituut »
Frits Bolkestein: Nu moeten wij de Duitsers steunen tegen de Fransen
Frits Bolkestein is oud-eurocommissaris en oud-VVD-leider
Bolkestein is als zéér kundig politicus en VVD-leider nooit enthousiast geweest over de EU zoals die zich destijds ontwikkelde. Ook toen hij EU-commissaris werd, heeft hij altijd met gepaste tegenzin meegewerkt aan de uitbouw van de EU. Hij was een echte meeremmer.
En dan nu een visie van hem op de Brexit. Ouwe retoriek: het vuur aanwakkeren tussen Duitsers en Fransen. Dat ziet er wel erg achterhaald uit. Duitsers willen tegenwoordig mét Fransen en andersom, en zeker nu het VK eruit stapt.
Juist de politiek leiders van het VK hebben zich gelukzoekers getoond, zonder plan B. Er zijn historisch gezien veel van dit soort opportunisten met steeds een sprong voorwaarts om aan de verwachte ellende te ontkomen; het probleem is echter dat ze met die benadering die ellende versterken: verwachte winst gaat naar de leiders, verliezen wentelen ze af op de gemeenschap. Zie de ontreddering die zich nu in het VK ontvouwt. Als het al lukt duurt het minstens jaren voordat daar de ontstane rotzooi is opgeruimd.
En dan voorziet Bolkestein nu ook de noodzaak van de hervorming van de EU. Die oproep op zich is prima, maar dan Duitsland mét Frankrijk en juist níet tegen elkaar. In de EU moeten we elkaar juist verlossen van dat soort opportunisme en dus ook van de visie van Bolkestein. We moeten juist beter samenwerken.
Lees verder op de website van De Volkskrant »
Arnout Brouwers: De achilleshiel van een historisch waagstuk
Arnout Brouwers is historicus en chef opinie bij de Volkskrant
Brouwers verwoordt de al vaker geuite kritiek dat de Europese Unie democratisch zal zijn of niet zal zijn. Dit artikel is een goede sfeerschets na de dreun van de Brexit. Ook het begin van nadenken over de oplossing(en).
Hoe is het mogelijk dat grote groepen Europeanen op partijen stemmen die analytisch gezien juist níet opkomen voor het belang van hun kiezers? Volgens mij is dat de kernvraag, die democratisch opgelost moet worden. Er zijn enkele oorzaken denkbaar:
- domheid
- demagogie
- afwijzing, gevolgd door wraak
In alle gevallen gaat het om het afbrokkelen van draagvlak voor het grotere idee of ideaal. Twintig jaar geleden bestond het draagvlak uit >90% van alle Europeanen; we komen nu in veel EU-landen al in de buurt van 60%. In het VK zelfs tot <50%.
Kiezers die niet voldoende willen of kunnen nadenken, (en velen anderen!), vertrouwen op charismatische leiders met een goed verhaal. Als blijkt dat zij dat ook niet (snel genoeg) kunnen waarmaken, dan volgt een correctie via de stembus. Als democraat vind ik dat prima; zo is democratie bedoeld.
Waar is het dan fout gegaan? Een Europese identiteit opbouwen van bovenaf gaat niet. Zeker niet in de huidige tijd van open samenlevingen en nieuwe media. Draagvlakvergroting voor zoiets complex als samenwerken binnen de EU kan dus alleen bottomup tot stand komen: Een EU dichtbij mensen, in hun dagelijkse leven.
We doen dit in regio Eindhoven al op kleine schaal en daar bereiken we eerste resultaten, maar het gaat langzaam. Dit proces van draagvlakvergroting is meer voor marathonlopers dan voor politici die steeds met de volgende verkiezingen bezig zijn.
De Brexit betekent dus ook het einde van de centralistische, bureaucratische, maakbare EU, want die is niet voor alle Europeanen. Het Europa van de Regio’s staat al in de stijgers en vergt nog wat meer uitwerking en politieke wil om tot #sterkeregio’s te komen. Vrij naar Kennedy: Het gaat er niet meer om wat de EU voor een regio kan doen, maar wat een regio voor de EU kan doen.
Niet doen wat mogelijk is, maar wat nodig is. Dat vergt ook een EU als sociale innovatie.
Lees hier verder op de website van De Volkskrant »
Guy Verhofstadt: Let’s be honest: the union does not exist
Guy Verhofstadt is voormalig premier van België en voorzitter van de Alliantie van Liberalen en Democraten (ALDE) in het Europarlement
In dit interview gaat hij (net als in zijn boek De ziekte van Europa) uitgebreid in op zijn belangrijkste bezwaar tegen de huidige EU: Een verenigd Europa is prima, maar niet op de manier waarop het nu gaat. Elke uitkomst van het Brexit-referendum zal een bijdrage zijn aan een beter functionerende EU.
Lees zijn argumenten en stel vast dat hij een maakbaarheidsideaal nastreeft: als we allemaal goed nadenken en voldoende overleggen dan kunnen we tot de veel beter functionerende Verenigde Staten van Europa komen; dan kunnen we net als bijv. Amerika een federale regering vormen met directe verkiezingen en een eigen buitenlands en defensiebeleid, eigen belastingheffing, etc.
De crux is natuurlijk dat dat model ooit wel is overwogen maar ook toen al als te verstrekkend terzijde is gelegd. Er waren veel goede argumenten vóór, maar destijds verdween bij de lidstaten de maakbaarheid van deze samenwerking naar de achtergrond. Er was geen precedent. Men koos voor de stap-voor-stap ontwikkeling, die ik graag samenvat als sociale innovatie. Twee stappen vooruit, een achteruit.
Soms niet fraai, maar uiteindelijk wel functionerend. We boeken resultaten, maar helaas meestal in blessuretijd. Dat ziet er soms zelfs amateuristisch uit, maar doordat er steeds wel een aantal lidstaten op een onderwerp meeremmen is het ook erg tijdrovend om echt knopen door te kunnen hakken. Helaas, maar op hoofdlijnen kan het niet veel beter. Het leidt inmiddels ook tot een EU van ‘meerdere snelheden’; dat is onvermijdelijk gebleken.
Ik heb veel respect voor de kwaliteit van het EU-bestuur. Binnen de ruimte die de EU-landen aan Commissie en Parlement toestaan (let op die volgorde) spelen ze heel wat klaar. Ze gaan voor de langere termijn, en dat is in lidstaten bijna nergens meer mogelijk.
Lees verder op de website van EU Observer »
Paul de Grauwe: Laat die Britten maar gaan, juist de Europese Unie heeft baat bij een Brexit
Paul de Grauwe is hoogleraar aan de London School of Economics en emeritus hoogleraar aan de Universiteit van Leuven
Ook de EU heeft baat bij een Brexit, niet alleen het VK. Als partijen het zo lang zo fundamenteel oneens blijven over wat hen bindt, dan kun je maar beter afscheid nemen. Net als in een huwelijk waar de passie altijd ontbrak.
Sebastiaan Princen: Maatwerk heeft de toekomst in EU
Sebastiaan Princen is hoogleraar Bestuur en Beleid in de Europese Unie aan de UU Universiteit Utrecht
Het ‘Europa van meerdere snelheden’ bestond al. Maar volgens Princen is dat de norm geworden blijkens de onderhandelingen met Cameron over het voorkomen van een Brexit.
‘Verbonden in verscheidenheid’ en ‘pluriformiteit’ zijn hierbij volgens mij passende aanvullingen. Een mooie ontwikkeling dus, zeker als blijkt dat de Britten door dit maatwerk in de EU blijven.
Jan Werts: Vluchtelingen en ‘Brexit’: twijfels troef
Jan Werts is Europakenner en sinds 1976 journalist en publicist in Brussel, waar hij onder meer werkte als correspondent van de Haagsche Courant
Een verdiepend artikel over de actuele status van (alweer!) de twee grootste uitdagingen van de EU. Het rammelt daar stevig (en dus ook bij ons) maar bij de meeste EU-landen neemt het inzicht toe dat het beter is om elkaar te helpen; pas daarna is het zinvol om naar passende oplossingen te zoeken. Voorbeeld: Cameron.